Monday, 14 March 2022

RUBUTU NA 6: TARIHIN QARI'AI GOMA 10 DA RIWAYOYINSU 20 | تاريخ القراء العشرة ورواتهم

 رِوايةُ البَزِّي

عَن الإِمَامِ ابن كَثِيرٍ المَكي
TARIHIN QARI'AI GOMA 10 DA RIWAYOYINSU 20
تاريخ القراء العشرة ورواتهم
RUBUTU NA: 6️⃣
Rubutawar
✍Habibu Muhammad shugaba
ABUBUWAN DA KE KARKASHIN WANNAN RUBUTUN
👇👇👇👇👇
1- TAKAITACCEN TARIHIN BAZZY
2- WASU DAGA CIKIN MALAMAN BAZZY
3- WASU DAGA CIKIN DALIBAN BAZZY
4-BAYANI GAME DA USUL NA RIWAYAR BAZZY
1- TAKAITACCEN TARIHIN BAZZY
SUNANSHI :- Ahmad bn Muhammad bn Abdullah bn Qasim bn Nafi'u bn Abi Bazzah
LAQABINSHI :- Al-Bazzy
Sunan Bazzy nisba ce Zuwaga daya daga cikin kakanninshi Mai suna Abu Bazzah
Al-AHWAZY YACE :- Abu Bazzah wanda Ake jingina Sunan Bazzy Zuwa gareshi, Sunanshi BASSHAR Dan Qasar Farisa ne daga Cikin Ah'lu Hamzan, ya musulunta ne A hannun Assa'ib bn Abissa'ib Almakhzumy.
MAANARA kalmar Al-bazzah a yaren Farisa shine (QARFI) Abu Bazzah maana Baban QARFI.
ALKUNYARSHI :- Abul Hassan
Al-imamul Bazzy Yayi Ladanci (kiran sallah) a masallacin Ka'abah har tsawon Shekara 40 Arba'in
Kuma masanin Qur'ani ne makarancin ne, mai koyar da Qurani ne a Garin Makkah رحمه الله
An haifi Al-imamul Bazzy a shekara ta 170 dari da saba'in bayan Hijrah
Ya Rasu A shekara ta 250 dari biyu da Hamsin bayan Hijrah
Yanada Shekara 80 a rayuwarshi رحمه الله
2- WASU DAGA CIKIN MALAMAN BAZZY
Kasancewar an haifi Bazzy a lokacin da ilmuka suke cikin Bunkasa da kuma yawaita, wannan ne yasa yakeda malamai da yawa
Daga cikinsu akwai :-
1- muhammad bn Abdullah (mafaifin Bazzy)
2- Abdullahi bn Ziyad
3- Ikrimatu bn Sulaiman
4- Wahb bn Wadih
Da dai sauransu
GA WANI BAYANI MAI MUHIMMANCI DA YA KAMATA MU SANI
👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇
mu sani cewa Bazzy da Qumbul Basuyi Karatu Kaitsaye (Baki da baki) Ga ibn kathir ba
Akwai mutane a tsakaninsu da ibn kathir
Koda ibn Kathir ya rasu baa ma Haifesu ba
Saboda ibn kathir ya rasu a shekara ta 120
An haifi Bazzi a shekara ta 170
An haifi Qumbul a shekara ta 195
Nayi bayani a rubutu na na farko cewa
Wadanda ake Jinginawa riwayoyi (Masu Riwaya) Sun kasu gida uku
1- akwai wadanda sukayi karatu baki da baki ga QARI'AI da ake jinginawa riwayarsu zuwa garesu kamar
- Qalun da warsh sunyi karatu baki da baki ga Nafi'u
2- Akwai wadanda A tsakaninsu da QARI'AN akwai wasidar Mutun Daya kamar
- Dury da susi Sunyi karatu ga Yahyal Yazidiyyi shi kuma yahya yayi karatu ga Abu amr Al-basry
-Kamar Khalaf da khallad Sunyi karatu ga Sulaim shi kuma sulaim Yayi Karatu Ga Hamzah
3- Akwai wadanda akwai fiye da mutun daya a tsakaninsu da QARI'IN DA sukayi riwaya a gareshi kamar
- Bazzi da Qumbul basuyi karatu kai tsaye ga ibn kathir ba Akwai fiye da mutun daya a tsakanin su
Abun da yasa hakan ta faru shine
A lokacin da wannan ilimin na riwayoyi yayi yawa ya fadada riwayoyin sunyi yawa Kasancewar kowane Qari'i yanada dalibai masu dinbin yawa kuma kowane daga cikin su yana jingina riwayar shi zuwaga wannan Qari'in
Sai akayi niyyar Takaita Riwayoyin Akace kowane QARI'I zaa fitar da mutun biyu daga cikin Rawiyanshi (Dalibanshi) Wadanda sukafi kwarewa da kuma tsoron Allah Da tsantseni domin a jingina riwayar shi zuwa garesu
Sai a bincika Idan an samu wanda ya cika sharudan daga cikin Daliban QARI'IN to الحمد لله idan kuma baa samu ba sai a duba cikin Daliban daliban QARI'IN haka kuwa akayi har Zabin Yazo Ga Bazzi da Qumbul Da ire irensu
Wannan shine Ma'anar Fadar Shadibiyy
تَخَيرَهم نُقَّادُهُم كلَّ بَارِعٍ
وَلَيسَ عَلى قُرءَانِه مُتَأَكِّلا
Wannan RIWAYA Tanada Ayoyi 6220 Dubu shida da dari biyu da Ashirin
Wannan Adadin Na Ganshi ne a mus'hafin da nike dashi Na QIRA'AR IBN KATHIR 6220
Sai dai kuma Naga wani Adadin da ya sabawa wannan Adadin a wani littafi na QIRA'AR IBN KATHIR
Sunce Adadin Ayoyin Qira'ar ibn kathir sune 6210 dubu shida da dari biyu da goma
Wannan adadin shine Adadin da Abu Amr Addany ya riwaito Da sanadinshi Zuwa ga ibn kathir shi kuma ibn kathir ya Riwaito shi zuwa Ga mujahid ibn Jabr shi kuma mujahid Daga Abdullahi ibn Abbas رضي الله عنهما shi kuma Ibn Abbas Daga Ubayyu Ibn ka'ab رضي الله عنه
MU SANI CEWA Al-imamul Bazzy Baiyi karatu Kai tsaye (Baki da baki) ga Ibn kathir ba
Ga yadda Abun yake :-
Akwai wasidar wadannan mutanen tsakanin Bazzy da Ibn kathir
👇👇👇
Ikrimatu bn Sulaiman, Isma'il bn Abdullah Al-Qusd, Shibl bn Abbad, ABDULLAHI BN KATHIR. رحمهم الله
Wannan shine Maanar Fadar Al-imam As'shadiby
رَوَى أحمَد البَزِّي لَه وَمحَمدٌ
عَلَى سَنَد وَهْوَ الملَقَّبُ قُنبُلا
Ahmad Al-Bazzy da Kuma Muhammad sunyu Riwaya Gareshi(ibn kathir) da Sanadi (wasida) shi wannan Muhammad din Shine Akeyiwa Lakabi da QUMBUL
والله أعلم
KABBARORIN DA BAZZY YAKEYI IDAN ZAI SHIGA KOYACE SURAH DAGA سورة الضحى HAR ZUWA KARSHEN QURANI
Bazzy ya Koyar Da Dalibanshi Qur'ani tareda Yin Kabbara (الله أكبر) idan Zaa shiga Kowace Sura daga سورة الضحى Har zuwa Karshen QURANI
Ya kasance yana Cewa: Naji Malamina Ikrimah bn Sulaiman yana cewa : Nayi karatu ga Isma'il bn Abdullah bn Qusdandin, a lokacin da Nazo zan Shiga سورة الضحى yace dani : Yi kabbara a karshen Kowace sura, Saboda Ni nayi karatu ga Abdullahi bn Kathir, A lokacin da nazo Zan shiga سورة الضحى sai (ibn kathir) yace dani : Yi kabbara Har ka kai karshen QURANI, Ibn kathir ya bashi Labari cewa yayi Karatu Ga Mujahid, Mujahid ya Umarceshi da yin Haka (Kabbara) Shi kuma Mujahid ya sanar da Ibn kathir cewa: malamin shi Abdullahi bn Abbas رضي الله عنهما shine ya Umarceshi da yin Haka: Shi kuma Ibn Abbas رضي الله عنهما yacewa Mujahid : Ubayyu bn Ka'ab رضي الله عنه ne ya Umarceshi Da yin Haka, Shi kuma Ubayyu bn Ka'ab رضي الله عنه yace da ibn Abbas رضي الله عنهما : Annabi صلى الله عليه وسلم ne ya umarceshi da yin Haka
Wannan Shine Asalin Kabbarar Da Bazzy keyi Daga سورة الضحى zuwa Nasi
Ga Yadda Akeyinta
Idan Mutun ya Kare سورة اليل kafin ya shiga سورة
sai yace
الله أكبر، بسم الله الرحمن الرحيم، والضحى.....
Haka mutun zaiyi idan zai shiga Kowace sura har yakai Nasi
والله أعلم
3- WASU DAGA CIKIN DALIBAN BAZZY
Haka kuma Al-imamul Bazzy yanada dalibai masu Dinbin yawa daga cikinsu akwai :-
1- Al-hassan ibn Al-hubab
2- Ahmad bn Farh
3- muhammad bn ishaq Abu Rabi'ah
4- muhammad ibn Harun
5- musa bn Haru
6- mudar ibn Muhammad Addabbi
7- Abu Aliyu Al-haddad
8- Abu ma'amar Al-jumahi
9- Ishaq bn Muhammad Al-khuza'iy
10- muhammad bn Aliy Al-khadib
Da sauransu
4- BAYANI GAMEDA USUL NA RIWAYAR BAZZY
Wannan Sashen Kuma insha Allah Zai kunshi bayani Akan wadannan abubuwan da zan jero
👇👇👇👇👇
1- Bisimillah dake zuwa tsakanin surori
2- mimul-jam'i
3- Ha'ul-kinayah
4- Maddodi
5- Hukunce-hukuncen Hamzah
6- Hukuncin tsayawa akan Ha'utta'anis Wacce Aka Rubuta ta a harafin ت budadda
7- matsayin Bazzy akan Saktah السكتة da Hafs yakeyi a wurare 4 hudu
8- Al'izhar da Al'idgam
9- Ya'atul Idafah
10- Ya'atul zawa'id
1- BISIMILLAH DA KE ZUWA A TSAKANIN SURORI البسملة بين السورتين
Al-imamul Bazzy bai sabawa Hafs ba a wannan Babin wato yadda Hafs yakeda Fuskoki 3 haka shima Bazzy yakeda uku
Fuskokin da muka sani na hafs Awurin basmalah to sune Bazzy yakeda su
👇👇👇
1- قطع الجميع
Shine idan Ka gama sura Ka tsaya, Kayi bisimillah ka tsaya, sai ka shiga wata sura
Misali
ولم يكن له كفوا أحد، بسم الله الرحمن الرحيم، قل أعوذ برب الفلق
2- وَصلُ الجميع
Shine ka hade karshen sura da bisimillah da kuma farkon surar da take gaba ba tareda ka tsaya ba
Misali
ولم يكن له كفوا أحدٌ بِسم الله الرحمن الرحيمِ قُل أعوذ برب الفلق
3- قطع الأول، ووصل الثاني بالثالث
Shine idan ka gama sura ka tsaya, Sai kuma ka hade Bisimillah da farkon surar da take gaba ba tare da ka tsaya ba.
Misali
ولم يكن له كفوا أحد، بسم الله الرحمن الرحيمِ قُل أعوذ برب الفلق
Haka ma tsakanin Anfal da taubah Yanada fuskoki uku kamar sauran Riwayoyi
1- idan ya gama Anfal Zai tsaya sannan ya shiga Taubah ba tareda yayi basmalah ba
2- idan ya gama Anfal zai yi sakt السَّكْت ( wato ya dan tsaya kadan ba tare da yayi numfashi ba) sai ya shiga Tauba kuma bazaiyi basmalah ba
3- Ya hade tsakanin Anfal da tauba ba tareda yayi basmalah ba
والله أعلم
2- mimul-jam'i. مِيمُ الجَمْع
mimul-jam'i itace Mimun Dake nuni akan Jam'i wato adadin da yake daga uku zuwa sama
Al-imamul Bazzy yana karanta Wannan Mimul-jam'i din da sila (wato ayimata dwamma kuma a ja ta ja biyu) mislali
صراط الذين أنعمت عليهِمُ, غير المغضوب عليهِمُ, ولا الضآلّين
A duk inda mimul-jam'i tazo a cikin Qurani
3- Ha'ul-kinayah هَاءُ الكِنَايَة Ko kuma muce هاء الضمير
Ha'ul-kinayah Ha'un ce Da ke nuni akan wani abu daya namiji (المُذَكَّر) Wanda bayanan الغَائِب Kamar عليه da فيه da sauran su
Al-imamul Bazzy yana karanta Wannan Ha'ul-kinayah din da yin Silar ta ( wato jan ta ja biyu da yimata Kasra ِ a wurin da ake yimata kasra da yimata Dwamma ُ a wurin da ake yimata Dwamma) Misali
فِيهِ>هُدًى للمتقين
اجتَبَـٰـهُ, وَهَد ــٰـهُ, إلى صراط مستقيم
A duk inda tazo cikin Qurani mai Girma
4- Maddodi المُدُود
Al-imamul Bazzy yana Ja 2 biyu Ga maddul ja'iz
Haka kuma yana ja 4 hudu Ga Maddul wajib
5-Hukunce-hukuncen Hamzah
Wannan babin Kuma munada babi uku 3 da zamuyi bayanin Hamzah dake a cikin wadannan babukan
1- الهمزتين من كلمة
ة2- الهمزتين من كلمتين
3-الهمز المُفرد
1- الهمزتين من كلمة
Sune Hamza biyu أأ dake Zuwa tare a cikin kalma daya
Misali
ءأنذرتهم ءألد ءأمنتم
Da sauransu
Al-imamul Bazzy yana yin Tas'hiln Hamzah ta biyu idan aka samu Hamzah biyu sunzo a cikin kalma daya kamar haka
ءاْنذرتهم
ءاْلد
ءاْمنتم
2- الهمزتين من كلمتين
Sune a samu Hamza tazo A karshen kalma ta farko جآء sai kalmar dake biye da ita ta fara d a harafin Hamzah 👉أمة
(جَاءَ أُمة)
Misali
جَاءَ أُمة
نَشاء أصبناهم
من السماء أو ائتنا
Da sauransu
Al-imamul Bazzy yana yin Is'qadin الإسقاط (wato cire) Hamza ta farko a duk inda aka samu Hamzataini da sukazo kamar yadda nayi bayani a sama idan sukazo da fat'ha fat'ha (الهَمزَتان من كلمتين المَفتُوحتَينِ) kamar
جَآءَ أَجَلُها
شَآءَ أَنشَرَه
Da dai sauransu
To Bazzy yana cire hamza ta farko a duk ire-iren wadannan
Sai ya karanta haka
👇👇
جَا أَجَلُها
شَا أَنشَرَه
Kuma ja biyu kawai yakeyi na madda
Amma idan wasullan wadannan Hamzojin sun banbanta misali ta farko tanada dwamma ءُ ta biyu tanada fataha ءَ Misali
نَشَآءُ أَصَبنَــٰــهم
Ko kuma a samu ta farko tanada kasra ءِ ta biyu tanada fataha ءَ Misali
مِنَ السََّمَآءِ ءَاية
Da dai sauransu
To idan aka samu sun sa6a a wurin wasali To Bazzy yana Yin Tas'hilin Hamza ta biyu kamar haka
👇👇
نَشَآءُ اْصَبنَــٰــهم
مِنَ السََّمَآءِ °َاية
Da sauransu
3- الهَمز المُفرد
Itace Hamzah da take zuwa guda daya a cikin Kalma daya
Misali
يؤمن. جِئت هِئتَ شِئتَ يأت يؤتَونَ يأجوج ومأجوج
Da sauransu
Al-imamul Bazzy Yana Tare da Hafs a wannan babin yadda Hafs yake karantasu haka shima yake karantawa
Sai dai ya sa6awa Hafs A wannan kalmomin
يأجوج ومأجوج مُؤصَدَة
Bazzy yana yin Ibdalin wannan hamzar
ta dawo Harafin Madda
👇👇
ياجوج وماجوج مُوصَدَة
Amma idan ba a wadannan Kalmomin ba to suna tareda Hafs
Sai dai kuma a wadannan Kalmomin Bazzy yana saka harafin Hamzah a wurin da Hafs baya sakawa
وَمَنَاةَ الثالثة yana saka Hamza وَمَنَآءَةَ الثالثة
تلك إَذًا قسمة ضِيزى yana sa Hamza تلك إَذًا قسمة ضِئزى
والله أعلم
A nemi littafin da yayi magana akan wannan Riwayar Domin neman karin bayani
6- Hukunce-hukuncen tsayawa akan Ha'utta'anith wacce aka rubuta ta a harafin ت (budaddar ت)
Idan muna Bibiyar Qurani zamuga wasu wurare ana rubuta ت budadda a wurin da ya kamata ace an Rubuta ة rufafa Misali
قرت عين لي ولك
وَجَنَّتُ نَعيم
فطرتَ الله
إلا سُنَّتَ الأولين
لسنتِ الله
ومعصيت الرسول
بَقِيَّت الله
كَلِمَتُ رَبك
أولئك يَرجُونَ رَحمَتَ الله
To wannan Babin Shi zai yimuna bayanin Matsayin Bazzy akan yin Waqafi akan wannan ت
A duk wurin da aka ga irin wannan تTo mu sani Cewa Bazzyi yana yin waqafi tare da Daure Ha'un هْ ne Misali
قرت عين لي ولك. 👈 قُرَّهْ. ( idan zaa tsaya )
وَجَنَّتُ نَعيم. 👈 وَجَنَّهْ ( idan zaa tsaya )
فطرتَ الله. 👈 فطرهْ ( idan zaa tsaya )
إلا سُنَّتَ الأولين. . 👈 سُنَّهْ ( idan zaa tsaya )
ومعصيت الرسول 👈 معصيَهْ. ( idan zaa tsaya )
بَقِيَّت الله. 👈 بَقِيَّهْ. ( idan zaa tsaya )
كَلِمَتُ رَبك 👈 كَلِمَهْ ( idan zaa tsaya )
أولئك يَرجُونَ رَحمَتَ الله. 👈رَحمَهْ ( idan zaa tsaya )
Da dai sauransu
Sai dai a wadannan kalmomi da zan Kawo yana Tsayawa akan تْ ne ba akan هْ ba
👇👇
أفرأيتم اللَّتَ وَالعُزى 👈اللَّتْ( idan zaa tsaya )
مَرضاتِ الله. 👈مَرضاتْ( idan zaa tsaya )
ذَاتَ بَهْجَةٍ 👈ذَاتْ( idan zaa tsaya )
ولاتَ حِينَ مَنَاص. 👈ولاتْ( idan zaa tsaya )
Ya na daure تْ ne a wurin tsayawa akan wadannan kalmomin 4
والله أعلم
Haka kuma Al-imamul Bazzy yana tsayawa akan Harafin هْ daurarra a duk inda Kalmar يَــٰــأَبَتِ tazo
Idan zai tsaya a kan wannan kalmar yana Daure هْ ne a duk inda tazo a Qur'ani
Misali
يَــٰــأَبَتِ إني رَأيت أحد عشر كَوكَبًا
يَــٰــأَبَتِ. 👈. يَــٰــأَبَهْ. ( idan zaa tsaya)
Akwai Wasu Ta'at Da ake kira Ta'at Na Bazzy kusan 31 Da sukazo A cikin Qurani mai Girma
Kamar
- ولآ تَّيَمموا الخبيث
- ولآتَّجسسوا
- وَلآتَّنَابزوا
Da dai sauransu
A nemesu cikin فرش الحروف
7- matsayin Bazzy akan Sak'tah (السكت) da hafs keyi akan wadansu Kalmomi hudu a Alqurani mai Girma
Sak'tah itace Mutun yana Karatu sai ya dan tsaya kadan akan wani Harafi Ba tareda yayi numfashi ba sai ya wuce
Bazzy baya yin Sak'tah ko daya a Qur'ani
A wurare Hudu ma Da hafs yakeyin Sak'tar Bazzyi Bayayi Ga wuraren kamar Haka
1- ولم يجعَل له عِوَجا(١) قيما لينذر بأسا شديدا
2- من بَعَثَنَا من مرقَدِنا هذا ما وَعَدَ الرحمن
3- وقِيلَ مَن رَاق
4- كلا بل ران على قلوبهم
Baya yin Sak'tar wadannan wuraren
8- Izhari Da Idgami الإظهار والإدغام
Bazzy yana tare da Hafs A wannan Babin wuraren da hafs yake IZ'HARI to Bazzy shima Yanayi inda Hafs keyin idgami Bazzy ma idgami yakeyi
Hakama a wurin izhari ko idgamin wadannan Haruffan
👇👇👇
إذْ، قَد، تاء التأنيث، هَلْ، بَل.
Sai dai a wadannan kalmomin
- يَلهَثْ ذَلك مثل القوم
- اركَب مَعَنا
A wurin يَلهَثْ ذَلك Bazzy yana yin IZ'HARI ne sabanin Hafs da yake idgami
Haka kuma a wurin kamar اركَب مَعَنا Bazzy yanada Fuska biyu izhari da idgami
1- اركَبْ مَعَنا. (izhari)
2- اركَب مَّعَنا. (idgami)
والله أعلم
9-Ya'atul Idafah الياءات الإضافة
Ya'atul Idafah itace ya'un Da Mutun Zaiyi amfani da ita wurin Jingina Wani abu zuwa Gareshi
Wannan Ya'un Ta kasu Kashi-kshi
Kamar haka:-
Akwai wace harafin Hamzah أإ mai fataha ko kasra ko Dwamma yake zuwa a gabanta
إِنِّــيٰٓ أَعلَم
إِنِّــيٰٓ أُرِيد
دُعَآءِىٰٓ إلا فرارا
Akwai kuma wacce lamu-Al ( لام ال. التعريف ) ke zuwa a gabanta kamar haka
- لا ينال عَهدِى الظلمين
- عبادى الصلحون
- إنما حرم ربـى الفواحش
Da dai sauransu
Akwai kuma wacce Hamzatu-waslin (الهَمزَةُ الوَصل) ke zuwa Gabanta kamar
- إنـى اصطفَيتُك على الناس
- إن قومى اتخذوا
- يأتـى من بعدى اسمه أحمد
Akwai kuma wacce Haruffa ke zuwa a gabanta ba Hamzah أ ko Lamu-Al ba Misali
- أين شركآءِى قالوا
- من وراءِى وكانت امرأتي عاقرا
- لكم دينكم ولى دين
- إن أرضِى واسعة
Da sauransu
A duk Wadannan Sassa Na Ya'atul Idafah akwai wuraren da Bazzy keyimata Fat'ha Akwai kuma Wuraren da yakeyin Skun (Dauri) Wannan Rubutun Bazai Isa mu Bayyana komai Da komai Ba
Domin neman Bayani A nemi Littafan Da sukayi Bayani Akan Wannan Riwayar Domin neman Karin Bayani
GA WANI MUHIMMIN RUBUTU DA YA SHAFI YA'ATUL IDAFA
👇👇👇👇
Akwai Ya'atul Idafah 212 Dari biyu da sha biyu A cikin Qurani mai Girma
= Wadanda harafin Hamzah أَ mai fat'ha yazo a gabanta 99 ne
= Wadanda harafin Hamzah إِ mai kasra 52 ne
= Wadanda harafin Hamzah أُ mai Dwamma 10 ne
= Wadanda Lam-Al لام التعريف tazo a gabanta 14 ne
= Wadanda Hamzatul-wasli tazo gabansu 7 ne
= Wadanda wasu haruffa na daban sukazo gabansu 30 ne
Wannan shine Takaitaccen jawabi gameda Wannan babin
10- Ya'atuzzawa'id الياءات الزوائد
Ita kuma wannan Itama ya'un ce da Asalinta baarubuce take ba a cikin Qur'ani,
Qurra'u sunyi sabani a wurin karanta ta, sun kasu kashi uku
1- Akwai masu karanta ta A kowane irin yanayi ( lokacin tsayawa (WAQAFI) a kanta, ko lokacin wucewa da karatu a kanta) kamar Ibn Kathir
2- Akwai Wadanda basu karantawa da ita A kowane irin yanayi Na karatu ( lokacin tsayawa (WAQAFI) a kanta, ko lokacin wucewa da karatu a kanta) Kamar Hafsu
3- Akwai wadanda ke Tabbatar da ita a lokacin wucewa da Karatu, suna cireta wurin WAQAFI Kamar warsh
Bazzy yana Tabbatar da wannan Ya'un din a hali biyu na Karatunshi ( lokacin Wucewa da karatu ko lokacin tsayawa)
Ya'atuz-zawa'id Tana zuwa ne a cikin wadannan kalmomin da ire-iren su
👇👇👇👇
إلى الداع
إذا دَعَان
واليل إذا يَسر
الجَوَار
الجَواب
يناد المناد
Da sauransu
Sai dai Yana tabbatar da Ya'atu zawa'id da sukazo a cikin wadannan kalmomin A lokacin da zai tsayawa da karatu kawai
Ga kalmomin kamar haka
👇👇
مِن وَالٍ. 👈 وَالِ>
فما له من هادٍ. 👈هادِ>
مِن واقٍ. 👈 واقِ>
ومَا عندَ الله بَاقٍ. 👈 بَاقِ>
Domin neman Karin Bayani a Bincika cikin littafan da sukayi magana akan Wannan Riwayar.
Anan zamu tsaya sai a taremu a rubutu na gaba inda zaa jimu da wata Riwayar ta daban insha Allah
JAN HANKALI
👇👇👇👇
Duk wanda Zaiyi sharing ko Kwafi Na wannan Rubutun nawa To ya yi Sharing Dinshi A yadda Na Rubutashi Kar ya kara komai kuma Kar ya canja komai abar shi yadda nayishi
Duk wanda yakeda Taaliki ko gyara Ko shawara ko Mulahaza akan Wannan Rubutun to ya atuntubeni nizan gyara Da kaina Amma Kar A canja Min rubutu.
Ga lambar da zaa tuntubeni da ita +2348034468543
✍️WANDA YA RUBUTA
Habibu Muhammad Shugaba
+2348034468543
Thursday
05-12-1442
15-07-2021

RUBUTU NA 5: TARIHIN QARI'AI GOMA 10 DA RIWAYOYINSU 20 | تاريخ القراء العشرة ورواتهم

  قِرَاءَةُ الإِمَام ابن كَثِيرٍ المَكي

TARIHIN QARI'AI GOMA 10 DA RIWAYOYINSU 20
تاريخ القراء العشرة ورواتهم
RUBUTU NA: 5️⃣
Rubutawar
✍Habibu Muhammad shugaba
Yau kuma Zamuyi bayani ne akan Qira'ar AL-IMAM IBN KATHIR insha Allah
ABUBUWAN DA KE KARKASHIN WANNAN RUBUTUN
👇👇👇👇👇
1- WANENE AL-IMAM IBN KATHIR
2- MALUMAN AL-IMAM IBN KATHIR
3- DALIBAN AL-IMAM IBN KATHIR
4- BAYANI AKAN QIRA'AR IBN KATHIR
1- WANENE AL-IMAM IBN KATHIR
SUNANSHI Abdullahi ibn Kathir ibn Amr ibn Abdullahi Ibn Zazan ibn Fairuzan ibn Hurmuz Almakky Addariyyu.
ALKUNYARSHI: Abu Ma'abad
An haifi Al-imam ibn kathir a garin Makkah a shekara ta 45 bayan Hijrah
Sai dai abunda ya Kamata Mu Sani a nan shine
Wannan ibn kathir din ba shine mai Tafsir ba wanda akafi sani mai تفسير ابن كثير
Shi wannan Abdullahi ibn Kathir ne sunanshi an haifeshi a shekara ta 45 bayan Hijrah ya rasu a shekara ta 120 bayan Hijrah
Shi kuma wancen Isma'il ibn kathir an haifeshi Garin Basra a shekara ta 701 bayan Hijrah ya rasu Dimashqa ta Sham a shekara ta 774 bayan Hijrah
Yanada Kyau mu kula
Al-imam ibn kathir ya Hadu da wasu daga Cikin Sahabbban Annabi صلى الله عليه وسلم
Daga cikin wadanda ya hadu dasu akwai
1- Abdullahi ibn Al-zubair رضي الله عنهما
2- Abu Ayyubal ansary رضي الله عنه
3- Anas ibn Malik رضي الله عنه
Haka kuma Ya Hadu da Tabi'ai Kamar
1- Mujahid ibn jabr
2- Dirbas Maula ibn Abbas رضي الله عنهما
3- Abdullahi ibn Assa'ib Al-makhzumy
Al-imam ibn kathir shine Shugaban Makaranta Qur'ani a garin Makkah a zamaninshi
Ibn kathir ya kasance Dogo ne mai Farin Gemu اللحية
Ya kasance mai Fasaha Masanin ilimin Balagah
2- MALAMAN AL-IMAM IBN KATHIR
Tabi'ai sune Malaman ibn kathir Duk da cewa yaga wasu daga cikin sahabbai Kasancewar an haifeshi a lokacin da Hijrah takeda shekaru 45
Daga cikin malaman shi akwai
1- Abdullahi bn Assa'ib shi kuma Abdullahi bn Assa'ib yayi karatu ga Sahabbai biyu
- Sayyidina Ubayyu bn Ka'ab رضي الله عنه
- Sayyidina Umar bn Alkhaddab رضي الله عنه
2- Mujahid ibn Jabr shi kuma mujahid yayi karatu ga Abdullahi ibn Al-sa'ib da kuma Abdullahi ibn Abbas رضي الله عنهما
3- yayi karatu ga Dirbas Maula ibn Abbas رضي الله عنهما Shi kuma Dirbas Yayi Karatu ga Maulanshi Abdullahi ibn Abbas رضي الله عنهما
Shi kuma Abdullahi ibn Abbas Yayi Karatu Ga Ubayyu ibn Ka'ab da Zaid ibn Sabit رضي الله عنهم
Su kuma
1- Umar bn Alkhaddab رضي الله عنه
2- Ubayyu bn Ka'ab رضي الله عنه
3- Zaid ibn Sabit رضي الله عنه
Sunyi Karatu Ga Annabi muhammad صلى الله عليه وسلم
3- DALIBAN AL-IMAM IBN KATHIR
Al-imam ibn kathir yanada Dalibai masu Tarin yawa kuma wadannan daliban jigajigai ne a wajen neman Ilimi da kuma yadashi Duniyar ilimi ta yadda da cewa malamai ne su
Rubutun mu bazai isa mu kawo sunayen su da yawa ba amma ga wasu daga cikin su
1- Isma'il ibn Abdullahi Alqusd
2- Isma'il ibn muslim
4- Hammad ibn Salamah ( masanin Hadisi)
5- Hammad ibn Zaid ( masanin Hadisi)
6- Sulaiman ibn Almugirah
7- Alkhalil ibn Ahmad ( Masanin ilimin Larabci)
8- Shibl ibn Abbad
9- Sadawatu ibn Abdullahi ibn Kathir (danshi)
10- Abdulmalik ibn juraij Almakky
11- Aliyu ibn Alhakam
12- Mudartif ibn Ma'aQil
13- Abu Amr ibn Al-ala' Albasry ( Daya Daga cikin Qurra'u saba'ah)
14- Ibn Abi Mulaikah
15- Sufyan ibn Uyainah (masanin Hadisi)
16- Harun ibn musa
Da dai Sauransu
AL-ASMA'I YACE : Nace da Abu Amr Albasry : Kayi karatu ga ibn kathir? Sai yace : Eh Nayi Khatama ( Sauka) ga ibn Kathir bayan Nayi Sauka Ga mujahid, Ibn kathir ya kasance mafi sanin ilimin larabci fiye da mujahid.
MUJAHID YACE : ibn kathir bai Gushe ba A matsayin imami Jagora a fannin karatun Qurani a garin makkah ba Har lokacin da ya Rasu a shekara ta 120 bayan Hijrah.
SUFYAN IBN UYAINAH YACE: na Halarci Janazar ibn kathir Addary A shekara ta 120 bayan Hijrah
Ibn kathir ya rasu a shekara ta 120 bayan Hijrah
Yanada Shekara 75 a rayuwar shi
رحمه الله رحمة واسعة
4- BAYANI AKAN QIRA'AR IBN KATHIR
Qira'ar ibn Kathir Qira'a ce aingantatta Mutawatirah Har Zuwa Ga Annabi صلى الله عليه وسلم kuma Dayace Daga cikin Qira'o'i 7
Qira'ar ibn kathir haka take Kamar Sauran Qira'o'i Tanada Riwayoyi biyu
- Riwayar Bazzy an ibn kathir
- Riwayar Qumbul an ibn kathir
KAFIN MU SHIGA BAYANI AKAN WANNAN QIRA'AR
GA WANI BAYANI MAI MUHIMMANCI DA YA KAMATA MU SANI
👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇
mu sani cewa Bazzy da Qumbul Basuyi Karatu Kaitsaye (Baki da baki) Ga ibn kathir ba
Akwai mutane a tsakaninsu da ibn kathir
Koda ibn Kathir ya rasu baa ma Haifesu ba
Saboda ibn kathir ya rasu a shekara ta 120
An haifi Bazzi a shekara ta 170
An haifi Qumbul a shekara ta 195
Nayi bayani a rubutu na na farko cewa
Wadanda ake Jinginawa riwayoyi (Masu Riwaya) Sun kasu gida uku
1- akwai wadanda sukayi karatu baki da baki ga QARI'AI da ake jinginawa riwayarsu zuwa garesu kamar
Qalun da warsh sunyi karatu baki da baki ga Nafi'u
2- Akwai wadanda A tsakaninsu da QARI'AN akwai wasidar Mutun Daya kamar
- Dury da susi Sunyi karatu ga Yahyal Yazidiyyi shi kuma yahya yayi karatu ga Abu amr
-Kamar Khalaf da khallad Sunyi karatu ga Sulaim shi kuma sulaim Yayi Karatu Ga Hamzah
3- Akwai wadanda akwai fiye da mutun daya a tsakaninsu da QARI'IN DA sukayi riwaya a gareshi kamar Bazzi da Qumbul basuyi karatu kai tsaye ga ibn kathir ba Akwai fiye da mutun daya a tsakanin su
Abun da yasa hakan ta faru shine
A lokacin da wannan ilimin na riwayoyi yayi yawa ya fadada riwayoyin sunyi yawa Kasancewar kowane Qari'i yanada dalibai masu dinbin yawa kuma kowane yana jingina riwayar shi zuwaga wannan Qariin
Sai akayi niyyar Takaita Riwayoyin Akace kowane QARI'I zaa fitar da mutun biyu daga cikin Rawiyanshi (Dalibanshi) Wadanda sukafi kwarewa da kuma tsoron Allah Da tsantseni domin a jingina riwayar shi zuwa garesu
Sai a bincika Idan an samu wanda ya cika sharudan daga cikin Daliban QARI'IN to الحمد لله idan kuma baa samu ba sai a duba cikin Daliban daliban QARI'IN haka kuwa akayi har Zabin Yazo Ga Bazzi da Qumbul Da ire irensu
Wannan shine Maanar Fadar Shadibiyy
تَخَيرَهم نُقَّادُهُم كلَّ بَارِعٍ
وَلَيسَ عَلى قُرءَانِه مُتَأَكِّلا
Wannan QIRA'AR Tanada Ayoyi 6220 Dubu shida da dari biyu da Ashirin
Wannan Adadin Na Ganshi ne a mushafin da nike dashi Na QIRA'AR IBN KATHIR 6220
Sai dai kuma Naga wani Adadin da ya sabawa wannan Adadin a wani littafi na QIRA'AR IBN KATHIR
Sunce Adadin Ayoyin Qira'ar ibn kathir sune 6210 dubu shida da dari biyu da goma
Wannan adadin shine Adadin da Abu Amr Addany ya riwaito Da sanadinshi Zuwa ga ibn kathir shi kuma ibn kathir ya Riwaito shi zuwa Ga mujahid ibn Jabr shi kuma mujahid Daga Abdullahi ibn Abbas رضي الله عنهما shi kuma Ibn Abbas Daga Ubayyu Ibn ka'ab رضي الله عنه
QIRA'AR IBN KATHIR
Zamuyi bayani ne kawai ga kalmomin Da ibn kathir ya kebanta dasu wadanda ya sabawa sauran QIRA'O'I wurin karanta su Sauran Bayani kuma Zamuyi shi a wurin bayani da zamuyi na musamman gameda wadannan riwayoyi nashi (Bazzy da Qumbul) A rubutun da zamuyi na Gaba insha Allah
Yadda Na Rubutasu haka ibn kathir ke karantawa sabanin sauran Qira'o'i
👇👇👇👇👇👇👇
1- وَاللَّذَآ نِّ يأتيانها منكم
Da yin madda wurin ذ da shadda ga ن
2- القُدْس
Da yin Skun ga harafin دْ a wannan kalmar duk inda tazo cikin Qurani
3- قل إن الله قادر على أن يُنزِلَ ءاية
A wannan ayar shi kadai ke karantawa haka يُنزِلَ da cire shadda
4- يجعل صدره ضَيْقًا da kuma ضَيْقًا مقرنين دعوا هنالك
Yana karantasu da cire shadda ga ي tareda daureta
5- فتلقى ءَادَمَ من ربه كَلِمَـٰتٍ
Kamar yadda na rubuta haka yake karantawa ءَادَمَ da kuma كَلِمَـٰتٍ
6- وما ربك بغـٰفل عما يَعْمَلُونَ () أفتطمعون
Yana sa ي wurin يَعْمَلُونَ Wacce daga ita sai أفتطمعون
7- جَبْرِيلَ
Duk ida tazo a Qur'ani kamar haka جَبْرِيلَ
8- إذا سلمتم ما أَتَيْتُم بالمعروف
Da cire madda wurin ءَاتَيْتُم sai ya dawo أَتَيْتُم
9- وما أَتَيْتُم من ربا ليربوا في أموال الناس
Da cire madda wurin ءَاتَيْتُم sai ya dawo أَتَيْتُم
10- أَأن يُؤْتَى أحد مثل ما أوتيتم
Da kara harafin أ a wannan kalmar ( kar mu manta da Tashilin da yakeyi idan an samu hamza biyu a cikin kalma daya kamar haka)
11- وَكَآئِن
A duk inda kalmar وَكَأَيِّن tazo to yana karantata وَكَآئِن da yin maddar ك da musanya ي zuwa ء
12- كأنما يَصْعَدُ في السماء
Da daure ص da cire shadda kamar yadda na rubuta
13- وأعد لهم جنـت تجرى مِن تَحْتِهَا الأنهـر خـلدين أبدا ( سورة التوبة)
Yana kara harafin مِن a wannan ayar yayiwa تِ kasra cikin ayar والسابقون الأولون dake taubah
14- لقد كان في يوسف وإخوته ءَايَتٌ للسائلين
Da cire madda wurin ءَايَــٰتٌ sai ya karanta ءَايَتٌ babu madda
15- وقالت هَيْتُ لك
Da yiwa ه fat'ha da yiwa ت damma
16- وكذلك مكنا ليوسف في الأرض يتبوأ منها حيث نَشَآء
Da sanya ن wurin ي kamar yadda na Rubuta نَشَآء
17- لقالون إنما سُكِرَتْ أبصارنا
Da cire shadda Ga harafin ك
18- قال أبشرتموني على أن مسني الكبر فبم تُبَشِّرُوٓنِّ
Da yin madda ga ر tareda yiwa ن shadda da kuma karsra تُبَشِّرُوٓنِّ
19- ولا تك في ضِيقٍ( سورة النحل ) da kuma ولا تكن في ضِيقٍ (سورة النمل )
Da yin kasra ga ض kamar yadda na rubuta ضِيقٍ
20- إن قتلهم كان خِطَآءً كبيرا
Da yiwa خ kasra da maddar ط kamar yadda na rubuta خِطَآءً
21- قال ما مَكَّنَنِي فيه ربي خير
Da kara harafin ن da kuma cire shadda مَكَّنَنِي
22- أي الفريقين خير مُّقَامًا وأحسن نديا
Yin dwamma ga harafin م kamar yadda na rubuta مُّقَامًا
23- قالوا إن هَذَآنِّ لسـحران
Da yin maddar ذ da kuma shadda ga ن kamar yadda na Rubuta هَذَآنِّ
24- فلا يَخَفْ ظلما
Da cire madda wurin خ kamar yadda na Rubuta يَخَفْ
25- أَلَمْ يرى الذين كفروا أن السموت والأرض كانتا رتقا
Da cire harafin و asalinshi أولم sai ya karanta أَلَمْ
26- هَذَآنِّ خصمان اختصموا في ربهم
Da yin maddar ذ da kuma shadda ga ن kamar yadda na Rubuta هَذَآنِّ
27- والذين هم لأَمَــٰــنَتِهِم وعهدهم راعون (سورة المؤمنون ) da kuma (سورة المعارج)
Da cire madda wurin harafin ن
28- ولا تأخذكم بهما رَأَفَةٌ في دين الله
Da yiwa أ fataha
29- ظُلُمَــٰتٍ بعضها فوق بعض
Da yin kasrataini wurin ت ظُلُمَــٰتٍ
30- وَنُنزِلُ المَلَئكَةَ تنزيلا
Cire wasali ga ن Da yin dwamma ga ل da fatahar ةَ kamar yadda na Rubuta
31- وهو الذى أرسل الرِّيحَ نشرا بين يدي رحمته
Da yin Tauhidi ga kalmar الرِّيحَ kamar yadda na rubuta ta
32- أو لَيَأْتِيَنَّنِي بسلطـن مبين
Da kara harafin ن wurin kalmar لَيَأْتِيَنَّنِي
33- فإنك لا تسمع الموتى ولا يَسْمَعُ الصُّمَ الدعاء
Yana karanta wadannan kalomomin haka kamar yadda na Rubuta su يَسْمَعُ الصُّمَ a cikin suratu Namli
34- قال إني أريد أن أنكحك إحدى ابنتي هَــٰــتَــيٰٓـــنِّ على أن تأجرني ثماني حجج
Da yin Madda wurin harafin ت da kuma yin shadda Ga ن kamar haka هَــٰــتَــيٰٓـــنِّ
35- قَالَ ربي أعلم بمن جاء بالهدى من عنده
Yana cire Harafin و dake farkon wannan ayar وَقَالَ sai ya karanta قَالَ kawai
36- يَــٰــبُــنَـيْ لا تشرك بالله da kuma يَــٰــبُــنَـيْ إنها إن تك مثقال حبة
Yana maranta يَــٰــبُــنَـي din da sukazo a cikin wadannan ayoyin Da daure harafin ي يَــٰــبُــنَـيْ wadannan ayoyin kawai 2 da na rubuta
37- واذكر عَبْدَنَا إبراهيم وإسحــق ويعقوب أرلى الأيدي والأبصـر
Yana karanta kalma عِبَــٰـدَنا da fataha ga ع tareda ciremishi madda da daure ب kamar haka عَبْدَنَا
38- كذلك يُوحَى إليك وإلى الذين من قبلك الله
Da yin fat'ha ga harafin ح kamar haka يُوحَى
39- فيها أنهـٰـر من ماء غير أَسِنٍ
Yana karantawa da cire madda ga harafin أ kamar haka أَسِنٍ
40- والله بصير بما يَعْمَلُونَ
Yana saka ي wurin harafin ت a karshen سورة الحجرات aya ta kashe
41- هذا ما يُوعَدُونَ لكل أواب حفيظ
Yana saka ي wurin harafin ت a wannan kalmar يُوعَدُونَ
42- وَمَنَــوٰٓءَةَ الثالثة الأخرى
Yana kara ء da kuma madda ga wannan kalmar kamar yadda na rubuta ta وَمَنَــوٰٓءَةَ
43- يوم يدع الداع إلى شيء نُّكْرٍ
Shi kadai ke daure Harafin كْ a wannan ayar نُّكْرٍ
44- يرسل عليكما شِوَاظٌ من نار
Shi kadai keyin kasra ga harafin ش a wannan ayar شِوَاظٌ
45- نحن قَدَرْنَا بينكم الموت
Yana cire shadda Ga harafin د a cikin wannan surar Waki'ah قَدَرْنَا
46- تبت يدا أبي لَهْبٍ وتب
Yana daure Harafin ه a wannan Kalmar لَهْبٍ
WADANNAN sune kalmomin da ibn kathir ya sa6awa kowa daga cikin Qurra'u a garesu kar mu manta kalominda nayiwa WASALI su nike nufi kuma yadda na rubutasu
إن شاء الله
Nan Zamu tsaya a wannan rubutun sai Ku Yi kokari ku samu sauran rubutun da mukayi a baya da kuma wadanda zamuyi nan gaba idan Allah ya Kaimu
JAN HANKALI
👇👇👇👇
Duk wanda Zaiyi sharing ko Kwafi Na wannan Rubutun nawa To ya yi Sharing Dinshi A yadda Na Rubutashi Kar ya kara komai kuma Kar ya canja komai abar shi yadda nayishi
Duk wanda yakeda Ta'aliki ko gyara Ko shawara ko Mulahaza akan Wannan Rubutun to ya atuntubeni nizan gyara Da kaina Amma Kar A canja Min rubutu.
Ga lambar da zaa tuntubeni da ita +2348034468543
✍️WANDA YA RUBUTA
Habibu Muhammad Shugaba
+2348034468543
Monday
17-11-1442
28-06-2021